1 lutego 2021 r. Narodowy Bank Polski opublikował kwartalną informację pt. „Sytuacja na rynku kredytowym – wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych”. W materiale omówione zostały zmiany w polityce kredytowej banków i popycie na kredyty, które zaobserwowano w IV kwartale 2020 r., oraz przewidywania banków na I kwartał 2021 r. Informacja została przygotowana na podstawie ankiety, którą na początku stycznia 2021 r. wypełniły 24 banki o łącznym udziale w rynku kredytowym wynoszącym 89%.
W IV kwartale 2020 r. banki w niewielkim stopniu zmieniły poziom restrykcyjności kryteriów udzielania kredytów dla sektora niefinansowego i zaostrzyły niektóre warunki, przede wszystkim w segmencie kredytów dla przedsiębiorstw. Wpływ na to wywarło ponowne nasilenie się pandemii COVID-19 oraz związany z tym wzrost ograniczeń w prowadzeniu działalności gospodarczej i ryzyko pogorszenia się stanu gospodarki kraju. Przeciwnie do wcześniejszych optymistycznych oczekiwań banków, czynniki te przyczyniły się również do spadku popytu na wszystkie kategorie kredytów, przy czym najbardziej na kredyty konsumpcyjne i dla sektora MSP. Uwagę zwraca duże zróżnicowanie odczuwanego przez poszczególne banki popytu na kredyty mieszkaniowe i długoterminowe dla dużych przedsiębiorstw, które przekłada się na stosunkowo niewielkie efekty netto w skali całego sektora.
W IV kwartale 2020 r. ankietowane banki utrzymały dotychczasowe kryteria udzielania kredytów dla dużych przedsiębiorstw oraz nieznacznie złagodziły je wobec sektora MSP. Jednocześnie zaostrzone zostały warunki udzielania kredytów, w tym marża kredytowa i wymogi dotyczące zabezpieczenia. Banki odnotowały dalszy spadek zgłaszanego przez przedsiębiorstwa popytu na kredyty, zwłaszcza z sektora MSP, na co wpływ miał spadek zapotrzebowania na finansowanie majątku trwałego i obrotowego, a w przeciwnym kierunku oddziaływał wzrost zapotrzebowania na finasowanie restrukturyzacji.
Zgodnie z zapowiedziami z października 2020 r. ankietowane banki nieznacznie złagodziły kryteria udzielania kredytów mieszkaniowych, ale jednocześnie podniosły marżę kredytową i marżę dla kredytów obarczonych wyższym ryzykiem. W IV kwartale 2020 r. banki zaobserwowały niewielki spadek popytu na kredyty mieszkaniowe, jednak ich opinie były zróżnicowane.
W IV kwartale 2020 r. banki, po raz pierwszy od I kw. 2019 r., złagodziły kryteria udzielania kredytów konsumpcyjnych, przy dużym zróżnicowaniu polityki kredytowej poszczególnych podmiotów. Banki zwiększyły jednocześnie maksymalną kwotę kredytu, ale z drugiej strony podniosły marżę kredytową. Zaobserwowany spadek popytu banki uzasadniały następstwami pojawienia się kolejnej fali pandemii COVID-19.
Na I kwartał 2021 r. banki deklarują łagodzenie kryteriów udzielania kredytów mieszkaniowych i dla sektora MSP, zaostrzenie w przypadku kredytów konsumpcyjnych i utrzymanie dotychczasowej polityki kredytowej wobec dużych przedsiębiorstw oraz oczekują wzrostu popytu na kredyt, z wyjątkiem kredytów długoterminowych dla dużych przedsiębiorstw (brak zmian).